Reactie van minister Opstelten (V&J) op vragen van vaste commissie voor V&J m.b.t. het arrest van de Hoge Raad d.d. 13 september 2013 over conservatoir bewijsbeslag in ‘niet IE-zaken’, kenmerk 466774, 20 december 2013.
"Bij brief van 7 november jl. heeft de vaste commissie voor Veiligheid en Justitie mij verzocht te reageren op een arrest van de Hoge Raad van 13 september 2013. In dit arrest oordeelt de Hoge Raad dat een conservatoir bewijsbeslag ook mogelijk is in zaken die niet gaan over intellectuele eigendomsrechten (hierna: ‘niet IE-zaken’). De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie constateert dat de wet hiervoor geen expliciete grondslag biedt en heeft gevraagd of het arrest consequenties heeft voor te creëren wet- en regelgeving op dit gebied.
[...] Door het stellen van de prejudiciële vragen en vervolgens de beantwoording daarvan hebben zowel de voorzieningenrechter als de Hoge Raad bijgedragen aan de beantwoording van een vraag die de rechtspraktijk reeds geruime tijd heeft bezig gehouden, namelijk de vraag op een bewijsbeslag ook mogelijk is in ‘niet IE-zaken’. De Hoge Raad heeft daarnaast richtlijnen geformuleerd over de wijze waarop het bewijsbeslag uitgevoerd moet worden, alsmede welke voorschriften en waarborgen daarbij in acht moeten worden genomen.
De rechtspraktijk heeft aangegeven dit graag verankerd te zien in een wettelijke regeling. Ik heb begrip voor de wens, maar constateer ook dat met het eenvoudigweg codificeren en hier en daar aanvullen van het arrest van de Hoge Raad de rechtspraktijk niet voldoende geholpen zal zijn. Dit houdt verband met het feit dat het bewijsbeslag niet op zichzelf staat, maar onlosmakelijk verbonden is met het bewijsrecht dat – kort gezegd – bepaalt op welke wijze in gerechtelijke procedures bewijs kan worden geleverd, wat in dat kader van partijen verwacht mag worden en hoe het bewijs gewaardeerd moet worden. Een nieuwe wettelijke regeling voor een algemeen conservatoir bewijsbeslag dient bezien te worden in deze brede context.
Wat het lastig maakt, is dat het bewijsrecht op dit moment volop in beweging is. Naast het eerder aangehaalde nationale wetgevingstraject betreffende wetsvoorstel 33 079 zijn er verschillende ontwikkelingen op Europees niveau die van invloed zijn op het bewijsrecht of in het bijzonder de exhibitieplicht, die daarvan onderdeel uitmaakt. Over enkele van deze voorstellen heb ik uw Kamer onlangs geïnformeerd in mijn brief over het Europees civiel recht....