"Wellicht tot frustratie van de Katholieke Kerk is de Reclame Code Commissie in Nederland de enige instantie die met gezag mag oordelen over fatsoen en goede smaak. Volgens de Nederlandse Reclame Code moet reclame vallen binnen de grenzen van de wet, waarheid, goede smaak en fatsoen. Daarbij gaat het niet zomaar om goede smaak en fatsoen, maar om ‘de’ goede smaak en ‘het’ fatsoen, hetgeen een absoluut oordeel over de inhoud van deze begrippen suggereert.
Wie nu acuut vreest voor een terugkeer naar de jaren vijftig kan worden gerustgesteld. De Reclame Code Commissie (RCC) stelt zich in haar uitspraken relativerend op en houdt rekening met “de huidige algemene maatschappelijke opvattingen”. Wanneer we daarbij het televisieaanbod in het post-Big Brother-tijdperk tot uitgangspunt nemen, is duidelijk dat termen als fatsoen en goede smaak niet veel meer om het lijf hebben. Denk aan beelden van een in zijn eigen kots rollende Terror Jaap (De Gouden Kooi, Talpa), live seks in een feestoord in Spanje (De Villa, RTL) of grappen met camping wc’s en septic tanks (Barbie en Michael, RTL). Onder die omstandigheden moet de adverteerder het wel heel bont maken wil zijn reclame door de RCC worden betiteld als smakeloos of onfatsoenlijk.
De tolerantie is minder groot waar het gaat om de zedelijke ontwikkeling van de jongste kijkers. Op grond van de Richtlijn Audiovisuele Mediadiensten moet Nederland maatregelen treffen om te voorkomen dat de ‘lichamelijke, geestelijke of zedelijke ontwikkeling’ van minderjarigen ‘ernstig’ wordt aangetast, waarbij de Europese wetgever met name ‘pornografische beelden’ en ‘nodeloos geweld’ in gedachten heeft. Overigens interessant om te constateren dat de Europese wetgever de grens legt bij ‘ernstige’ aantasting, en mindere gradaties van aantasting kennelijk wel acceptabel vindt. Om hieraan uitvoering te geven hanteert de RCC bij reclames vóór 20:00 een strengere fatsoensnorm met het oog op de jongste kijkers. Ná 20:00 uur ’s avonds kan echter bijna alles door de beugel."
Lees het artikel hier.
Berber Brouwer (Bergh Stoop & Sanders), Fatsoen volgens de Reclame Code Commissie heeft geen jaren 50-smaak.